ویتامین C چیست؟

ویتامین C که به عنوان اسید اسکوربیک نیز شناخته شده است یک ویتامین محلول در آب است که به طور طبیعی در برخی از غذاها یافت می‌شود و به برخی از مواد نیز اضافه می‌گردد. همچنین شما می‌توانید ویتامین C را به صورت مکمل نیز دریافت کنید. انسان‌ها بر خلاف بیشتر حیوانات، قادر به سنتز ویتامین C در داخل بدن خود نیستند به همین خاطر باید آن را از طریق مواد غذایی به دست آورند.

ویتامین C برای بیوسنتز کلاژن، ال-کارنیتین و انتقال دهنده‌های عصبی خاص مورد نیاز است. این ویتامین همچنین در متابولیسم پروتئین نیز نقش دارد. همانطور که می‌دانید کلاژن یکی از اجزای ضروری بافت همبند است که نقش بسیار مهمی در درمان زخم‌ها بازی می‌کند. ویتامین C یک آنتی اکسیدان مهم فیزیولوژیکی است که تحقیقات مختلف نشان داده است که می‌تواند ساخت و تولید سایر آنتی اکسیدان‌ها در بدن را تحریک کند.

تحقیقات مختلفی بر روی تاثیر ویتامین C بر روی پیشگیری یا به تاخیر انداختن رشد و توسعه سلول‌های سرطانی خاص، بیماری‌های قلبی عروقی و سایر بیماری‌هایی انجام شده است که استرس اکسیداتیو در آن‌ها نقش حیاتی بازی می کند. علاوه بر عملکرد بیوسنتزی و آنتی اکسیدانی آن، ویتامین C نقش بسیار مهمی در عملکرد سیستم ایمنی بدن و بهبود جذب «آهن غیر هم» از «آهن موجود در غذاهای گیاهی» دارد.

کمبود ویتامین C باعث ایجاد بیماری به نام اسکوروی می‌شود که علائم آن خستگی یا سستی، ضعف گسترده بافت همبند و آسیب پذیری مویرگی است. سلول‌ها ویتامین C را از طریق پروتئین حمل کننده خاص جمع آوری می‌کنند. در مطالعات آزمایشگاهی دانشمندان دریافته اند که ویتامین C اکسید شده یا دهیدرواسکوربیک اسید از طریق برخی از حاملان گلوکز وارد سلول‌ها می‌شوند و سپس به صورت داخلی به اسید اسکوربیک احیا می شوند. اهمیت فیزیولوژیک جذب دهیدرواسکوربیک اسید و نقش آن در ویتامین C هنوز مشخص نیست.

ویتامین C خوراکی غلظت پلاسمایی را ایجاد می کند که باید به طور کامل کنترل گردد. تقریبا، ۷۰ الی ۹۰ درصد ویتامین C با مصرف ۳۰ الی ۱۸۰ میلی گرم از آن در روز جذب می‌شود. با این حال، در دوزهای بالاتر از یک گرم در روز، جذب این ویتامین کمتر از ۵۰ درصد خواهد بود و اسید اسکوربیک متابولیزه نشده وارد ادرار می‌شود و از بدن دفع می‌گردد. نتایج حاصل از مطالعات فارماکوکینتیک نشان می‌دهد که دوز خوراکی ۱.۲۵ گرم در روز از اسید اسکوربیک اوج غلظت پلاسمایی متوسط ۱۳۵میکرومول درلیتر را تولید می‌کند که دو برابر بیشتر از مقدار تولید شده در اثر مصرف ۲۰۰ الی ۳۰۰ میلی گرم اسید اسکوربیک از غذاهای غنی از ویتامین C است.

نتایج حاصل از مدل‌های فارماکوکینتیک پیش بینی می‌کند که حتی دوزی به اندازه ۳ گرم که هر ۴ ساعت یکبار مصرف می‌شود نیز می‌تواند اوج غلظت پلاسمایی ۲۲۰ میکرومول بر لیتر را تولید کند. محتوای کلی ویتامین C در بدن از ۳۰۰ میلی گرم تا ۲ گرم متفاوت خواهد بود. مقدار بالای ویتامین C در سلول‌ها و بافت ها نگهداری می‌شود و در لکوسیت (سلول های سفید خون)، چشم، غدد فوق کلیوی، غده هیپوفیز و مغز بیشتر است. سطح نسبتا پایین از ویتامین C (غلظت میکرومولار) در مایعات خارج سلولی، مانند پلاسما، سلول‌های قرمز خون و بزاق یافت می‌شود. 

کمبود ویتامین C در بدن:

کمبود شدید ویتامین C در بدن منجر به اسکوروی می‌شود. بازه زمانی برای توسعه این بیماری بسیار متغیر است و به ذخیره بدن از ویتامین C بستگی دارد اما نشانه‌های آن در عرض یک ماه یا کمتر بروز خواهد کرد. نشانه‌های اولیه در برگیرنده خستگی، ضعف و التهاب لثه است. با گسترش و توسعه کمبود ویتامین C، سنتز کلاژن دچار اختلال می‌شود و در این میان بافت‌های همبند ضعیف تر می‌شود. همین امر منجر به پتشی، اکیموز، پورپورا، درد مفاصل، بهبود ضعیف زخم، هیپرکراتوزیس خواهد شد.

ویتامین C و سلامتی بدن:

به خاطر اینکه این ویتامین به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می‌کند و نقش بسیار پر رنگی در عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد، به پیشگیری و درمان بیماری‌های مختلفی کمک خواهد کرد. این بخش بر روی ۴ بیماری و اختلال تمرکز می کند که استفاده از ویتامین C ممکن است نقش مهمی در درمان و پیشگیری از آن‌ها داشته باشد. این بیماری‌ها شامل سرطان ( پیشگیری و درمان) بیماری‌های قلبی عروقی، دژنراسیون مربوط به سن و آب مروارید و سرماخوردگی است.

پیشگیری از سرطان:

شواهد اپیدمیولوژیک نشان می‌دهد که مصرف بیشتر میوه‌ها و سبزیجات با کاهش خطر ابتلا به بسیاری از انواع سرطان مرتبط است. این موضوع به خاطر سطح ویتامین C بالایی است که در این مواد یافت می‌شود. همانطور که می دانید ویتامین C تشکیل مواد سرطان زا همچون نیتروسامین را در داخل بدن محدود می‌کند، پاسخ سیستم ایمنی را متعادل می سازد و به خاطر عملکرد آنتی اکسیدانی خود می‌تواند آسیب اکسیداتیو که منجر به سرطان می‌شود را کاهش دهد.

اغلب مطالعات موردی انجام شده نشان داده است که ارتباط معکوسی بین مصرف ویتامین C روزانه و سرطان ریه، سینه، روده، مقعد، معده، دهان، حنجره یا حلق و مری وجود دارد. غلظت پلاسمایی ویتامین C نیز در افرادی که سرطان دارند کمتر از سایر افراد است. با اینحال شواهد حاصل از مطالعات مختلف نشان می دهد که چنین نتایجی پایدار و ثابت نیست زیرا مصرف ویتامین C در مطالعات مختلف متفاوت است.

بیماری‌های قلبی عروقی:

شواهد حاصل از مطالعات مختلف نشان می دهد که مصرف بالای میوه و سبزیجات مرتبط با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی است. این ارتباط می‌تواند به خاطر محتوای آنتی اکسیدانی این مواد باشد. ویتامین C علاوه بر خاصیت آنتی اکسیدانی اش، می‌تواند وابستگی مونوسیت به اندوتلیوم را کاهش دهد،تولید نیتریک اکسید وابسته به اندوتلیوم را بهبود ببخشد و از بروز بیماری‌های قلبی عروقی بکاهد.

سرماخوردگی:

در سال ۱۹۷۰، لینوس پائولینگ پیشنهاد کرد که ویتامین C می تواند در درمان و یا جلوگیری از سرماخوردگی موفق باشد. نتایج حاصل از مطالعات کنترل شده پس از آن متناقض است و همین امر موجب ایجاد سردرگمی و اختلاف شده است. مرور انجام شده در سال ۲۰۰۷ آزمایش کنترل شده با دارونماها را مورد بررسی قرار داد. این بررسی در برگیرنده استفاده از حداقل ۲۰۰ میلی گرم در روز ویتامین C بود.

شیمی درمانی و پرتو درمانی:

امنیت و موثر بودن مصرف ویتامین C و سایر آنتی اکسیدان‌ها در طول درمان سرطان مورد بحث بیشتر دانشمندان و محققان است. برخی از داده ها نشان می‌دهد که آنتی اکسیدان‌ها ممکن است از سلول‌های تومور در برابر فعالیت عوامل پرتودرمانی و شیمی درمانی همچون سیکلوفسفامید، کلروآمبوسیل، کارموستین، بوسولفان، تیوتپا و دوکسوروبیسین محافظت کند.

مشخصات قرص:

• آنتی اکسیدان قوی
• با طعم پرتقال
• ضد سرماخوردگی
• تقویت طبیعی سیستم ایمنی بدن
• با دوز 1000 میلی گرم در هر قرص جوشان

نحوه مصرف:

بزرگسالان روزانه ۱ عدد قرص را در یک لیوان  آب حل کرده و میل کنند.

توصیه و هشدار:

• این فرآورده مکمل رژیمی غذایی بوده و جهت تشخیص، پیشگیری و یا درمان بیماری نمی باشد.
• در زنان باردار و شیرده با مشورت پزشک مصرف شود.
• دور از دسترس کودکان و در جای خشک و خنک نگهداری شود.