چه غذاهایی با داروها تداخل دارند؟

بدن همه موجودات زنده برای رشد و ادامه زندگی به غذای مناسب و آب نیاز دارد. مواد غذایی سرشار از ترکیباتی مانند ویتامین، پروتئین، کربوهیدرات، مواد آلی، مواد معدنی و …  هستند که هر کدام از آن‌ها نقش خاصی را در داخل بدن ایفا می‌کنند. از سمت دیگر فرمولاسیون داروهایی که مصرف می‌کنیم، پیچیده بوده و ممکن است با یکی از غذاها و ترکیبات آن تداخل پیدا کنند. اگر یک دارو با ماده غذایی تداخل پیدا کند، ممکن است بر روی قدرت جذب دارو، دفع مغذی برای بدن و … تاثیر بگذارد و برای جلوگیری ار بروز مشکل، باید به این تداخل ها توجه شود. در این مقاله به بیان تداخل برخی داروها با غذاهای مختلف پرداخته ایم، با داروخانه آنلاین داروبیار همراه باشید.

هنگامی که به پزشک مراجعه می‌کنید و دارویی در اختیار شما قرار می‌گیرد، بر روی آن عباراتی مانند مصرف یک ساعت قبل از غذا یا مصرف نیم ساعت بعد از ناهار درج شده است که این عبارات شما راهنمایی خواهد کرد از هرگونه تداخل غذا و دارو جلوگیری نمایید. توجه به تداخل غذا و دارو برای همه ضروری است اما سالمندان و خانم‌های باردار باید توجه ویژه‌ای به این موضوع داشته باشند. در سنین بالا بدن در مورد جذب دارو و عمکلرد تغییراتی پیدا می‌کند و به هیچ عنوان نباید دارو را در کنار غذایی مصرف کرد که با هم تداخل دارند.

غذاها چه تداخلی با دارو پیدا می‌کنند؟

داروها می‌توانند باعث اختلال در جذب مواد مغذی غذا شوند اما برعکس این موضوع هم امکان پذیر است؛ احتمال دارد یک غذا مانع از جذب کامل دارو توسط بدن شود. این مشکل سبب شده که اغلب داروسازان توصیه کنند یک ساعت قبل یا یک ساعت پس از صرف غذا، دارو مورد استفاده قرار گیرد. در برخی موارد این فاصله بیشتر شده و نیاز است دارو دو ساعت قبل از مصرف غذا و با معده خالی مصرف گردد. اگر به هنگام مصرف داروهایی با ترکیب پني سيلين یا آموکسي سيلين داخل معده ماده غذایی وجود داشته باشد، عملیات جذب این مواد با سرعت کمتری انجام می‌گیرد و اثربخشی قابل قبولی نخواهند داشت.

آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند تتراسايکلين را نباید با برخی ترکیبات غذایی مصرف کرد؛ به طور مثال اگر تتراسايکلين را در کنار گوشت استفاده کنید، آهن موجود در ترکیبات گوشت با اتصال به ساختار درونی تتراسايکلين، مانع از جذب کامل آن توسط بدن می‌شود. هم‌چنین باید دقت داشته باشید که آنتی بیوتیک‌ها را با لبنیات مصرف نکنید زیرا کلسیم موجود در فرآورده‌های لبنی، منجر به کاهش اثر آنتی بیونیک خواهد شد. در صورتی که ورزشکار هستید و از مکمل کلسیم برای تمرینات خود استفاده می‌کنید، باید یک فاصله دو ساعته بین مصرف آنتی بیوتیک و کلسیم قرار دهید.

•        مصرف موادی مانند حبوبات یا سبوس، باعث کاهش اثر قرص‌های کلسیم می‌گردند.
•        گریپ فروت از جمله میوه‌هایی است که اثرات آن تا 24 ساعت در بدن باقی مانده و نباید آن را با داروهایی مانند ضد کلسترول، فشار خون و … استفاده کرد.
•        کلوزاپین نباید همراه با قهوه مصرف شود زیرا عوارضی جدی با خود به همراه خواهد داشت.
•        ترکیبات خاص آبمیوه‌ها می‌تواند جذب پنی سیلین را دچار مشکل کند. ترکیبات اسیدی که در آبمیوه‌ها وجود دارد باعث کاهش اثربخشی داروهای آنتی بیوتیک می‌گردند و به همین دلیل بهتر است داروی خود را با آبمیوه مصرف نکنید.
•        به هیچ عنوان مکمل آهن را همراه با لبنیات، تخم مرغ، چای و قهوه میل نکنید زیرا این ترکیبات باعث می‌شود مکمل آهن توسط سلول‌های بدن جذب نشوند. 
•        داروهای برونکودیلاتورها با مواد کافئین دار رابطه خوبی ندارند و بهتر است در طول دوره مصرف، تا حد امکان مصرف کافئین را کاهش دهید.
•        داروهایی که فشار خون را تنظیم می‌کنند و یا برای بیماری های قلبی و کلیوی مورد استفاده قرار می‌گیرند، پس از مصرف میزان پتاسیم خون را افزایش می‌دهند و مصرف همزمان این نوع داروها همراه با موز، سیب زمینی و سایر مواد غذایی حاوی پتاسیم، باعث ایجاد مشکلاتی نظیر افزایش ضربان قلب خواهند شد.
•        افرادی که دچار بیماری دیابت هستند، نباید داروهای خود را همراه با آبمیوه مصرف کنند زیرا وجود مرکبات در ترکیبات موجب جذب بیشتر دارو و عوارض جانبی متعددی خواهد شد.
•        داروهای کنترل کننده قند بدن نباید همراه با نوشیدنی‌های الکلی مصرف شوند.
•        برخی از قرص‌های مسکن در هنگام سردرد استفاده می‌شوند و تقریبا همه ما با آن‌ها آشنایی داریم. این داروها نباید همراه با نوشابه استفاده شوند و در صورت استفاده از نوشیدنی گازدار، استفاده از این مسکن را به زمان دیگری موکول کنید.
•        مصرف پنیر و سوسیس با داروی فنلزین تداخل دارد و مصرف همزمان آن‌ها عوارضی مانند سردردهای شدید، حالت تهوع و افزایش ضربان قلب را در پی خواهد داشت.
•        همراه با داروهای آرام بخش، هیچ ترکیب الکی نباید مورد استفاده قرار گیرد.

چه مواد غذایی باعث کاهش اثر دارو خواهند شد؟

•        حفظ تعادل در مصرف هر ماده غذایی، تضمین کننده سلامت بدن خواهد بود و این موضوع در مورد کربوهیدرات باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد زیرا در صورت افزایش سطح کربوهیدرات در بدن، فرآیند جذب داروی مصرفی کاهش خواهد یافت.
•        اگر داروی خود را همراه با یک نوشیدنی داغ یا آب داغ میل کنید، اثربخشی آن به طور چشم گیری کاهش می‌یابد.
•        داروی وارفارين برای جلوگیری از انعقاد خون به کار برده می‌شود و مصرف همزمان آن با سبزیجاتی مانند کاهو، اسفناج، کلم و … اثر دارو با کاهش می‌دهد.
•        موز، نوشابه، شکلات، آناناس، مالت و … باعث کاهش اثربخشی داروهای کاهش فشار خون می‌گردند.

برخی مواد غذایی موجب کاهش اثر دارو می‌گردند اما برخی از آن‌ها هم سبب افزایش قدرت جذب بدن خواهند شد. به طور مثال مصرف قهوه و چای همراه با دگزامتازون، اثر این ترکیب دارویی در بدن را افزایش خواهد داد.

همانطور که در این مقاله اشاره شد، توجه به تداخل غذا و داروها از اهمیت زیادی برخوردار است و در صورت عدم توجه به این نکات، عوارض جانبی جدی برای بدن ایجاد می‌گردد. در هنگام دریافت دارو، می‌توانید از پزشک خود اطلاعات کامل در مورد تداخل غذایی داروی تجویز شده را دریافت کنید تا از بروز هر مشکلی جلوگیری شود. توجه به این نکته باعث بهبود سریع‌تر بیماری و مانع بروز مشکلات دیگر می‌شود.