علائم کمبود ویتامین آ

بدن برای عملکرد طبیعی خود به ویتامین آ نیازدارد بنابراین وجود این ویتامین در بدن ما ضروری است. ویتامین A محلول در چربی است یعنی برای جذب مناسب به چربی غذایی نیاز دارد. ویتامین آ قبل از آزاد شدن در جریان خون، در کبد ذخیره می شود. کمبود ویتامین A نادر و بیشتر ناشی از بیماری زمینه ای است. اگر میزان ویتامین A در بدن بسیار پایین باشد، آنتی اکسیدان کمتری برای محافظت از این چربی ها دارد و عملکرد طبیعی سیستم عصبی مختل می شود.

علائم کمبود ویتامین a

کمبود ویتامین A در بسیاری از کشورهای در حال توسعه رایج است. شایع‌ترین علائم کمبود ویتامین a در کودکان خردسال و زنان باردار، بیماری چشمی به نام زِروفتالمی است. زِروفتالمی ضعف بینایی در نور کم است و در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به نابینایی شود. در ادامه به چند مورد از علائم  کمبود این ویتامین میپردازیم؛

۱. خشکی پوست

ویتامین آ در تشکیل و ترمیم سلول های پوستی اهمیت دارد همچنین به التهاب ناشی از بعضی مشکلات پوستی کمک میکند. اگر ویتامین آ به اندازه ی کافی تامین نشود، اگزما و سایر مشکلات پوستی رخ می دهد که اگزما باعث خشکی، خارش و التهاب پوست می شود.

۲. خشکی چشم

کمبود ویتامین آ در موارد حاد منجر به از دست دادن بینایی یا از بین رفتن قرنیه می شود که بارزترین علامت آن لکه های بیتو است.

خشکی چشم، یا عدم توانایی تشکیل اشک، یکی از اولین علائم کمبود ویتامین آ است.

۳. شب کوری

مصرف ویتامین آ به اندازه ی کافی برای حفظ سلامت چشم ضروری است. خشکی چشم و شب کوری در بین اولین علائم کمبود ویتامین آ قرار دارند.

۴. ناباروری و مشکل آبستنی

ویتامین آ نقش مهمی در تولید مثل زنان و مردان ایفا می کند و در رشد مناسب نوزاد نیز موثر است. کمبود ویتامین آ باعث ناباروری زنان و مردان می شود.

۵. تاخیر در رشد

رشد کودکانی که به اندازه ی کافی ویتامین آ دریافت نکنند به تاخیر می افتد زیرا ویتامین آ برای رشد مناسب بدن انسان ضروری است.

۶. عفونت حلق و قفسه ی سینه

مصرف مکمل از کودکان کم وزن دربرابر عفونت محافظت میکند اما خطر عفونت را در گروه های دیگر بالا میبرد. بالا بودن ویتامین آ در خون بزرگسالان باعث میشود فرد کمتر دچار عفونت حلق و قفسه ی سینه شود.

۷. جای زخم دیرتر التیام پیدا می کند

اگر جای زخم بعد از آسیب یا جراحی به خوبی ترمیم نمیشود، ممکن است فرد دچار کمبود ویتامین آ باشد زیرا ویتامین آ در تشکیل کلاژن (مولفه ی مهم پوست سالم) نقش دارد.

۸. آکنه و جوش

از آن­جایی که ویتامین آ در تشکیل پوست و مبارزه با التهاب نقش مهمی ایفا میکند، در پیشگیری یا درمان آکنه نیز موثر است.

پیشگیری از کمبود ویتامین A

مصرف منظم مواد غذایی سرشار از ویتامین A معمولا از کمبود ویتامین A پیشگیری می‌کند، البته به شرطی که فرد بیماری یا مشکلی نداشته باشد که از هضم و جذب ویتامین A جلوگیری کند. غذاهایی مانند جگر، گوشت گاو، مرغ، روغن ماهی، تخم‌مرغ، شیر پرچرب، شیر غنی‌شده، هویج، انبه، مرکبات، سیب‌زمینی شیرین، اسفناج، کلم برگ و سایر سبزیجات سبز برگ دار از جمله مواد غذایی سرشار از ویتامین A هستند.

توصیه می‌شود که روزانه حداقل ۵ واحد یا وعده میوه و سبزیجات مصرف شود. غذاهای مختلف مانند غلات صبحانه، شیرینی، نان و تردک (کراکر) غالبا با ویتامین A غنی می‌شوند. برای افراد در معرض خطر به خصوص کودکان خردسال، مکمل‌های ویتامین A می‌توانند خطر بروز علائم حاد مانند از دست دادن بینایی به صورت دائمی و خطر مرگ را کاهش دهند.

نتیجه

غذا ها می توانند مجموعه ای از مواد مغذی و سایر مواد ضروری برای سلامت ما را فراهم کنند، نیازهای تغذیه ای باید در درجه اول از طریق غذاها برآورده شوند. تمام ویتامین‌ها برای بدن ضروری‌اند تا بدن بتواند تمام عملکردهای روزانه‌ی خود را پیش ببرد. ویتامین A علاوه بر کمک به بینایی، نقش مهمی در سیستم باروری و سلامت پوست دارد. کمبود شدید ویتامین آ می تواند نشان دهنده ی بیماری زمینه ای باشد. آزمایشات بیشتر به تشخیص علت و گزینه های درمان کمک می کند. اگر سابقه ی خانوادگی کمبود ویتامین A ندارید اما علائم آن را تجربه می کنید، باید به پزشک مراجعه کنید. امیدواریم در این مقاله سایت داروبیار اطلاعات مفیدی را در اختیار شما گذاشته باشد

دکتر ریحانه ملکی